۶ اشتباه رایج در عکاسی پرتره

در این مطلب قصد داریم تنظیمات دوربینی که عکاسان پرتره گاها می توانند آن ها را اشتباه اعمال کنند، بررسی کنیم و چگونگی تصحیح آن ها را نشانتان دهیم. راز کلیدی عکاسی پرتره، بیش از اینکه به تنظیمات دوربین بستگی داشته باشد، ارتباط برقرار کردن و سازگاری با مدل است. اما در هنگام عکاسی، زمانی که در حال نورپردازی هستید و روی به تصویر کشیدن حالات چهره مدل تمرکز دارید، ممکن است برخی از تنظیمات را نادیده بگیرید و در نتیجه نتوانید عکسی رضایت بخش بگیرید. در این مطلب قصد داریم تنظیمات دوربینی که عکاسان پرتره گاها می توانند آن ها را اشتباه اعمال کنند، بررسی کنیم و چگونگی تصحیح آنها را نشانتان دهیم.

استفاده از نقطه اتوفوکوس اشتباه

همیشه در هنگام عکاسی پرتره کنترل انتخاب نقطه اتوفوکوس (نقطه فوکوس خودکار – AF point ) را به دست بگیرید. اگر انتخاب آن را به دوربین بسپارید، ممکن است در نقطه‌ای که می‌خواهید واضح و شارپ باشد قرار نگیرد، که در عکاسی پرتره این نقطه معمولا چشم‌های مدل است. دو راه حل در اینجا وجود دارد: استفاده از نقطه اتوفوکوس مرکزی برای قفل کردن فوکوس بر روی چشم‌ها (یا نزدیک‌ترین چشم به دوربین)، سپس ترکیب بندی مجدد و عکاسی یا انتخاب نقطه فوکوسی که روی چشم مدل قرار بگیرد. راه اول معمولا سریعتر است و اکثر عکاسان پرتره آن را ترجیح می‌دهند، چراکه نقطه اتوفوکوس مرکزی از بیشترین حساسیت برخوردار است. البته زمانی که با لنز واید تری (عریض تری) به فرد نزدیک می‌شوید، حرکت صفحه فوکوس (بُرشی از صحنه که در فوکوس است) به دلیل حرکت دوربین موجب می‌شود که چشم‌ها واضح و شارپ به تصویر کشیده نشوند. به ویژه در عکاسی پرتره که از دیافراگم باز استفاده می‌شود این موضوع کاملا قابل مشاهده است. به همین علت استفاده از نقطه اتوفوکوس خارج از مرکز روند کار شما را در طولانی مدت آسان تر می‌سازد.

استفاده از سرعت شاتر پایین

معمولا افراد زیادی در مورد سرعت شاتر به خطا می‌افتند. مُد تقدم دیافراگم (Aperture Priority) یکی از رایج ترین مد‌ها برای عکاسی پرتره می‌باشد، چون این مد کنترل بیشتری بر دیافراگم و متعاقبا عمق میدان (DOF) در اختیار عکاس می‌گذارد. عمق میدان کمتر، به معنای این است که مقدار کمتری از عکس شارپ می‌شود و به این صورت شما قادر خواهید بود پس زمینه را محو کرده و سوژه یا سوژه‌هایتان را در عکس متمایز نمایید. دوربین می‌تواند سرعت شاتر را در مد تقدم دیافراگم کنترل نماید به همین علت ممکن است آن را فراموش کنید. بنابراین اگر نور محیط کاهش یابد و یا اینکه دوربین را بر دیافراگم بسته‌تری تنظیم نمایید ممکن است سرعت شاتر برای ثبت عکسی شارپ کافی نباشد(دوربین سرعت شاتر پایینی را انتخاب کند). کلید تنظیم سرعت شاتر هنگامی که دوربین به دست (بدون سه پایه) عکاسی می کنید به این صورت است که باید سرعت شاتری را انتخاب کنید که آهسته تر از معکوس فاصله کانونی‌تان نباشد. برای نمونه برای لنزی ۸۰میلیمتری باید از سرعت شاتری معادل با ۸۰/۱ثانیه یا سریعتر استفاده نمایید. ما توصیه می‌کنیم از سرعتی دو برابر حداقل سرعت شاتر مجاز استفاده نمایید. پس برای لنز ۸۰میلیمتری بهتر است از سرعت شاتری برابر با ۱۶۰/۱ثانیه استفاده نمایید. یک راه برای جلوگیری از کاهش سرعت شاتر، عکاسی در مد تقدم سرعت شاتر(Shutter Priority) می‌باشد. این کار شما را قادر می‌سازد تا سرعت شاتر را تنظیم کنید و دوربین نیز دیافراگم را برای شما تنظیم می‌کند. در این جا ممکن است DOF بیش از اندازه افزایش یابد و پس زمینه ای حواس پرت کن داشته باشید (پس زمینه به اندازه کافی تار یا مات نشود). راه دیگر استفاده از قابلیت ایزو خودکار (Auto ISO) دوربین است که سرعت شاتر مناسب برای عکاسی بدون سه پایه را برایتان فراهم می‌آورد. در واقع استفاده از ایزو خودکار همراه با مد دستی (Manual mode) بیشترین انعطاف را در اختیارتان قرار می‌دهد. با این تنظیم می‌توانید دیافراگم یا سرعت شاتری که می‌خواهید را انتخاب نمایید و در عین حال دوربین به طور خودکار ایزو را تنظیم می کند تا نوردهی ثابتی برای تنظیمات مورد نظرتان داشته باشید.

عکاسی با مد تک عکس – Single shot drive mode

با اینکه مد عکاسی متوالی (پیوسته یا continuos) در عکاسی ورزشی و حیات وحش مناسب تر است، ولی اگر می‌خواهید تغییرات ظریف حالات چهره افراد را ثبت کنید این مد می‌تواند در عکاسی پرتره نیز به همان اندازه مفید باشد. در مد عکاسی تک عکس (single shot) شما باید دائما انگشتتان را از روی دکمه شاتر بردارید تا بتوانید عکس بعدی را ثبت نمایید. اگر دوربینتان را شخصی سازی نکرده‌اید که اتوفوکوس (فوکوس خودکار) با دکمه شاتر فعال نشود، هر بار که می‌خواهید عکس جدیدی بگیرید، دوربین مجددا سعی بر انجام فوکوس می‌کند. زیبایی استفاده از مد عکاسی متوالی (continuous drive mode) این است که شما می‌توانید تعدادی عکس را پشت سر هم و با فوکوس قفل شده بگیرید. اگر هر بار سه یا چهار عکس پی در پی ثبت نمایید بعدا می‌توانید بهترین عکس را از هر حالت انتخاب کنید. همچنین این کار موجب می‌شود تا شانس شما برای ثبت عکسی شارپ افزایش یابد. البته از اینکه مثل رگبار دستتان را روی دکمه شاتر نگه دارید اجتناب کنید، چون این کار باعث می‌شود عکس‌های مشابه بسیاری داشته باشید که عملیات ویرایش را برایتان دشوارتر می‌سازد.

سرعت همگام سازی فلاش تکمیلی در روزهای آفتابی

زمانی که قصد دارید در روزی صاف و آفتابی در فضای باز به عکاسی پرتره بپردازید، بهتر است از یک رفلکتور یا فلاش تکمیلی (fill-flash – فلاش پُر کننده) استفاده نمایید تا سایه های زشت و تیره ای که به خاطر خورشید بالای سر ایجاد شده اند را حذف نمایید. در واقع یک راه کاربردی این است که مدل را در جایی قرار دهید که خورشید در پشتش قرار گیرد، به این صورت چشمانشان را به خاطر تابش نور نمی‌بندند و با فلاش تکمیلی نیز می‌توانید نوردهی را تراز نمایید. یکی از تنظیماتی که عکاسان معمولا در هنگام استفاده از این تکنیک به اشتباه انجام می‌دهند، سرعت شاتر است. فلاش‌ها محدود به سرعت همگام سازی (sync speed) هستند. سرعت همگام سازی به معنای سریع ترین سرعت شاتری است که در هنگام استفاده از فلاش می‌توان بر روی دوربین تنظیم کرد. در مدلهای مختلف دوربین این عدد فرق می‌کند ولی معمولا در حدود ۲۰۰/۱ الی ۲۵۰/۱ ثانیه قرار دارد. عکاسی در روزی آفتابی با دیافراگمی باز به این معناست که سرعت شاتر مورد نیاز نوردهی از این سرعت همگام سازی فراتر می رود. اما از آنجایی که دوربین به سرعت همگام سازی پایین‌تری سویچ می کند، حسگر مدت طولانی‌تر از حدی که باید باشد در مواجهه با نور محیطی باقی می‌ماند. نتیجه چیست؟ پرتره ای که شدیدا نوردهی بیش از حدی دارد (بسیار overexposed). یک راه برای حل این مشکل استفاده از دیافراگم بسته‌تر می‌باشد ولی این می‌تواند پس زمینه را شارپ کند (پس زمینه ای واضح که حواس بیننده را پرت می کند). برای پیشگیری از آن می‌توانید از یک فیلتر ND (کاهنده نور – Neutral Density) بر روی لنزتان استفاده نمایید. با این کار در واقع مقدار نور وارد شده به لنز را کاهش می‌دهید که موجب می‌شود حتی زمانی که از دیافراگم باز و ایزو پایین استفاده می‌کنید نوردهی نور طبیعی به سرعت همگام سازی فلاش نزدیک شود. برخی از فلاش‌ها از قابلیتی به نام مد همگام سازی با سرعت بالا (high-speed sync mode) برخوردار هستند که شما را قادر می‌سازد از فلاش تکمیلی در سرعت‌ شاتر‌های خیلی سریعتری استفاده نمایید. عیب این مد این است که باعث می شود قدرت فلاش کاهش یابد و از این رو باید آن را در فاصله‌ی نزدیکتری به سوژه قرار دهید.

تنظیم نکردن تراز سفیدی قبل از عکاسی

اکثر اوقات ما بر تنظیمات تراز سفیدی خودکار (Auto White Balance یا AWB) تکیه می‌کنیم چون این قابلیت در عکاسی روزمره واقعا کاربرد خوبی دارد. ولی زمانی که قصد عکاسی پرتره را دارید بهتر است یکی از تنظیمات تراز سفیدی پیش فرض (preset) که با شرایط محیط می خواند را انتخاب نمایید. در حالت AWB ممکن است دوربین تراز سفیدی را به درستی انجام ندهد و عکس شما خیلی آبی یا خیلی نارنجی به نظر برسد. البته این موضوع به خودی خود مشکلی ندارد، شما می‌توانید عکاسی را با فرمت RAW انجام دهید و بعدا تراز سفیدی عکس‌هایتان را تنظیم نمایید (هنگام ویرایش عکس). مشکل اصلی AWB این است که از ثبات لازم برخوردار نیست. ممکن است دوربین در بین عکس‌های مختلف حتی در صورت تغییر نکردن وضعیت نورپردازی، تراز سفیدی را تغییر دهد. این موضوع کار شما را در زمان ویرایش عکس‌ها دشوارتر می‌کند و مجبور می‌شوید تنظیمات تراز سفیدی هر عکس را به صورت مجزا تغییر دهید و نمی‌‌توانید یک تراز سفیدی را برتمامی عکس‌ها اعمال نمایید (ویرایش گروهی عکس ها را دشوار می کند).

تکیه کردن بر نورسنجی الگویی

اگر نورپردازی مدلتان به خوبی انجام گرفته باشد و هیچ ناحیه خیلی روشن یا تیره‌ای (سایه عمیق) در تصویر وجود نداشته باشد با استفاده از نورسنجی الگویی یا pattern metering (یا نورسنجی Matrix یا همان Evaluative) قاعدتا باید نتیجه‌ی خوبی بگیرید. ولی اگر می‌خواهید از پس زمینه تیره یا روشنی استفاده نمایید تا سوژه‌تان متمایز به نظر برسد ممکن است چهره سوژه به درستی نوردهی نشود. البته شما می‌توانید برای تصحیح آن از جبران نوردهی استفاده نمایید، ولی به این صورت نمی‌توانید تمام تمرکزتان را صرف مدل کنید. یک راه بهتر استفاده از مد نورسنجی تمرکز بر میانه (centre-weighted) یا نورسنجی نقطه‌ای (partial/spot metering) می‌باشد. همانطور که از نام نورسنجی مرکزی پیداست، این مد در صورتی که سوژه در میانه کادر قرار داشته باشد کاربرد خوبی خواهد داشت و مد نورسنجی نقطه‌ای شما را قادر می‌سازد تا خوانش نورسنجی را از روی پوست سوژه انجام دهید و آن تنظیمات را قفل کنید (با فشردن دکمه قفل نوردهی خودکار AE). اگر نور محیط ثابت است (نورپردازی ثابت و بدون تغییر است) می‌توانید نوردهی را به صورت دستی انجام داده و عکاسی پرتره خود را آغاز نمایید. منبع: لنزک