نمایشنامه نویس سبک کمیک ، منتقد ادبی و مبلغ سوسیالیست ، ایرلندی تبار بود . از او به عنوان توانمندترین نمایشنامه نویس بریتانیایی پس از شکسپیر و نافذترین رساله نویس پس از جاناتان سوییفت – هجونویس ایرلندی – یاد می کند . برناردشاو همچنین یکی از برترین نقادان موسیقی و تئاتر نسل خود محسوب شده است .
زندگینامه
ادیب مشهور و سیمای درخشان درام انگلستان و استاد کمدی نویسی عصر ، منتقد و مصلح اجتماعی در یک خانواده ای پروتستانی در دوبلین مرکز ایرلند به سال 1856 پا به عرصه وجود گذاشت . پدر شاو کارمند دون پایه ی دولت و بعد از آن بازرگانی ناموفق بود . مادرش در موسیقی و آوازه ، ذوق و مهارت داشت و شاو را با موسیقی و آثار برخی آهنگ سازان آشنا کرد .
شاو خواندن و نوشتن را در خانه فرا گرفت و به علت فقر فقط 5 کلاس تحصیل کرد . در 15 سالگی در یک بنگاه به شغل دلالی پرداخت ولی بعد از مدتی برای پیشرفت فعالیت های ادبی اش در دهه ی 1870 به همراه مادرش به لندن مهاجرت کرد .
در لندن با افکار سوسیالیست آشنا شد و راه حل معضلات اجتماعی را در سوسیالیسم علمی و ملی کردن سرمایه و اراضی یافت اما به مدت 4 سال در آنجا بیکار بود . در این مدت 5 رمان را به رشته تحریر درآورد که کسی حاضر به چاپ آن نشد . بعد از مدتی شروع به روزنامه نگاری کرد ، تا این که نخستین موفقیتش به عنوان یک منتقد موسیقی در روزنامه « استار » سررسید و از این طریق مشهور شد .
او در سال 1895 منتقد آثار در نشریه « مرور شنبه » شد و این نخستین گام پیشرفت او به سوی یک نمایشنامه نویس تمام وقت بود .
نخستین نمایشنامه موفق وی ، « کاندیدا » بود که سال 1898 به روی صحنه رفت و پس از آن به نوشتن مجموعه ای از کلاسیک های کمدی روی آورد که از آن جمله عبارتند از : « مرد و اسلحه » ( 1898 ) ، « حرفه خانم وارن » ( 1898 ) ، « انسان و ابر انسان » ( 1902 ) ، « سزار و کلئوپاترا » ( 1901 ) ، « سرگرد بار بارا » ( 1905 ) .
وی پس از جنگ جهانی اول به نوشتن آثار جدی تر روی آورد . شاو تا زمان مرگش نه تنها در بریتانیا که در کل جهان چهره ای شاخص بود و طنز آیرونیک ( طعنه آمیز ) او عبارتی را وارد زبان کرد که نمایانگر طنز خاص او باشد . عبارت « طنز شاوگون » معرف طنز خاص شاو است .
او برای نمایشنامه ی سنت ژان در سال 1925 میلادی به دریافت جایزه ادبی نوبل نائل آمد . همچنین در سال 1938 جایزه آکادمی اسکار را برای بهترین فیلمنامه اقتباسی دریافت کرد . اکثر آثار وی سوسیالیستی است .
شاو از جمله نویسندگانی بود که هر دو روی سکه را می دید و می خواست چیزهای تکان دهنده ای بگوید تا مردم را به اندیشیدن وا دارد . نمایشنامه های او سرشار از روح جنبش بود . او در زندگی اش همواره در پی اندیشه های نو بود و هرگز در پی پذیرفتن و قرار گرفتن در قالب های قراردادی نبود . سرانجام در 2 نوامبر 1950 دیده از جهان فرو بست .
برخی از آثار او عبارتند از :
مرد سرنوشت ( 1897 ) ، هرگز نخواهی گفت ( 1898 ) ، تردید پزشک ( 1906 ) ، مزرعه سیب ( 1929 ) ، دختر سیاه پوست در جستجوی خدا .
بخشی از این مطلب از کتاب شاعران و نویسندگان جهان
نوشته بهاره شفیعی
