سیستم پخش تلویزیونی دیجیتال چه‌طور کار می‌کند؟

گسترش خرید تلویزیون‌های LCD و LED، جو استفاده از تلویزیون دیجیتال را بیش از هر زمان دیگری داغ کرده است؛ به طوری که بسیاری از دارندگان این تلویزیون‌ها تنها در نمایش فیلم‌های DVD یا کنسول‌های بازی از کیفیت واقعی تصاویر لذت می‌برند و از وضوح کم کانال‌های تلویزیونی ناراحتند. به این اضافه کنید که امواج تلویزیون آنالوگ گنجایش 15 شبکه را دارد و این موضوع در آینده با گسترش شبکه‌های تخصصی‌تر، آنتن‌های آنالوگ را با مشکل روبه‌رو می‌کند. تلویزیون‌های دیجیتال، علاوه بر حل این مشکل، قابلیت‌های دیگری را نیز به همراه دارند؛ ارائه اطلاعات اضافه در کنار تصویر، راهنمای الکترونیک برنامه ها، پخش رادیو در کنار تلویزیون و خدمات ویژه به ناشنوایان از دیگر امکانات تلویزیون دیجیتال است.

چیزهایی که باید درباره تلویزیون دیجیتال بدانیم
در حال حاضر کشورهای مختلف جهان از استاندارد‌های متفاوتی برای پخش دیجیتال برای تلویزیون و موبایل استفاده می‌کنند؛ اتحادیه کشورهای اروپایی به صورت رسمی از تکنولوژی DVB ـ‌ T استفاده می‌کند که از فرمت فشرده سازی MPEG ـ‌ 4 (H264) برای تصویر و AAC برای صدا بهره می‌برد و بر همین مبنا پخش موبایلی خود را با استاندارد DVB ـ‌ H مدیریت می‌کند. این استاندارد در اکثر نقاط جهان به جز آمریکا، ژاپن و کره جنوبی استاندارد غالب است.
در کنار این، اتحادیه اروپا به منظور پشتیبانی از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در استاندارد DAB که برای پخش رادیو تلویزیونی ناموفق بوده است، از این استاندارد برای پخش موبایلی بر پایه MPEG ـ‌ 4 و با عنوان T ـ‌ DMB به طور همزمان با DVB ـ‌ T بهره می‌برد و تنها کشور کره‌جنوبی با توجه به استفاده از استاندارد آمریکایی ATSC که قابلیت پخش موبایلی را ندارد، از این سرویس به عنوان استاندارد اصلی پخش موبایل استفاده می‌کند.
در آمریکا نیز آن چنان که گفته شد از استاندارد ATSC برای پخش تلویزیونی و از استاندارد DVB و MediaFLO برای پخش موبایلی استفاده می‌شود که از استاندارد Media Flo تنها برای پخش موبایلی در کنسرسیوم QuallCom آمریکا بهره گرفته شده است. در ژاپن نیز استاندارد ISDB ـ‌ T برای پخش موبایلی و تلویزیونی استفاده می‌شود. در این بین ایران نیز فراگیرترین استاندارد، یعنی استاندارد اروپایی DVB را به عنوان استاندارد پخش تلویزیونی و موبایلی خود انتخاب کرده است و در حالی پخش موبایلی در ایران آغاز شده که در خاورمیانه تنها قطر به پخش موبایلی  اقدام کرده است.
در حال حاضر، خصوصا با توجه به توانایی تلویزیون‌های جدید، مبدل‌هایی برای پخش تلویزیون دیجیتال HD در بازار معرفی می‌شوند؛ این در حالی است که هنوز صدا و سیما توانایی پخش کیفیت عالی (HD) توسط DVB را ندارد به همین دلیل یک ریسیور ساده کافی خواهد بود.
استاندارد شبکه DVB ایران با استاندارد تیونرهای اکثر تلویزیون‌های موجود در بازار متفاوت است به همین دلیل احتمالا به خرید یک مبدل احتیاج خواهید داشت؛ هنگام خرید تلویزیون این موضوع را از فروشنده جویا شوید.

نکاتی درباره راه اندازی تلویزیون دیجیتال
برای استفاده از تلویزیون دیجیتال نیازی به نصب دیش نیست؛ پخش تلویزیونی با پخش ماهواره‌ای متفاوت است، هر چند که هر دو از فرمت‌های مشابهی استفاده می‌کنند؛ در حالت عادی شما نیاز به استفاده از پخش ماهواره‌ای نخواهید داشت، اگر آنتن شما مناسب باشد می‌توانید از همان استفاده کنید.
با توجه به عدم تطبیق استاندارد پخش ایران با تیونرهای تلویزیون‌های موجود، باید از یک رابط برای تبدیل اطلاعات استفاده کنید؛ این مبدل چیزی شبیه ریسیورهای ماهواره است؛ آن ها را با عنوان Set ـ‌ Top Box می‌توانید از بازار تهیه کنید.
رای اتصال آنتن به مبدل حتما باید از سیم کواکسیال یا هم محور استفاده کرد؛ اگر آنتن را در سقف نصب کرده اید از سیم‌های 75 اهم بهره بگیرید و کمترین طول ممکن را برای آن انتخاب کنید تا به صورت مستقیم به مبدل برسد؛ از طول اضافی، حلقه کردن بخش اضافی سیم، یا گذراندن سیم از کنار سیم‌های برق بپرهیزید زیرا اطلاعات رسیده را ضعیف می‌کند، در حالی که به طور عادی با توجه به ضعف دریافت، 10 تا 15درصد استفاده‌کنندگان نیاز به بهره گرفتن از تقویت کننده دارند که در میانه راه سیگنال‌ها را تقویت کند. از چند‌شاخه‌کردن دستی سیم نیز بپرهیزید، اگر قصد پخش سیم را دارید از قطعات مخصوص این کار بهره بگیرید.
انتهای سیم آنتن را از ورودی RF IN وارد دستگاه می‌کنیم؛ در کنار این ورودی خروجی RF OUT نیز موجود است که می‌توانید از آن برای اتصال آنتن «آنالوگ» به یک تلویزیون دوم یا تلویزیون‌های قدیمی استفاده کنید. با استفاده از خروجی‌های سه‌گانه AV که دوتای آن ها برای صداست، می‌توانید تصویر و صدای استریو را به صورت آنالوگ به تلویزیون منتقل کنید، ولی اگر دستگاه خروجی‌های دیگری چون S ـ‌ Video یا HDMI داشته باشد می‌توانید با استفاده از تلویزیون‌های جدید‌تر تصاویر با کیفیت‌تری مشاهده کنید.  پس از اتصال آنتن و تلویزیون دستگاه را روشن کنید و جست‌وجوی اتوماتیک (Auto Scan) را انتخاب کنید تا دستگاه سیگنال‌های زمینی دیجیتال که وجود آن ها با وضعیت فعلی آنتن قابل تشخیص است را لیست کند؛ دستگاه شبکه‌های تلویزیونی و رادیو را در دو لیست جداگانه ذخیره خواهد کرد؛ حال اگر تصویری مشاهده نمی‌کنید می‌توانید با کمی چرخاندن آنتن وضعیت مطلوب را پیدا کنید.
تنظیم آنتن دیجیتال کمی ساده‌تر از آنتن آنالوگ است؛ پیش از این باید هنگام تنظیم آنقدر آنتن را می‌چرخاندیم تا به بهترین وضعیتی برسیم که تمام شبکه‌ها واضح باشد  و برای این امر لازم بود برای هر چرخش تمام شبکه‌ها را تست کنیم.
تفاوت پخش دیجیتال با آنالوگ در این است که در پخش آنالوگ با تضعیف سیگنال یا اختلال در آن تصویر کمی برفکی می‌شد یا چند‌ تصویر روی هم می‌افتاد؛ در حالی که در پخش دیجیتال زمانی که سیگنال به حد مطلوب برسد تصویر در بهترین وضعیت است و با تضعیف و اختلال سیگنال کل،  پخش قطع می‌شود؛ بدین ترتیب هنگام تنظیم تلویزیون با رسیدن به وضعیتی که یکی از شبکه‌ها دریافت شد می‌توانید از پخش باقی شبکه‌ها نیز مطمئن باشید.
توجه داشته باشید که با توجه به پخش زمینی تلویزیون دیجیتال، امواج تقریبا به صورت افقی در شهر پخش می‌شوند؛ پس اگر خانه تان بین دو ساختمان بزرگ یا در گودی است، احتمالا کمی مشکل خواهید داشت؛ اولین راه بلند‌کردن آنتن با یک میله تا حدی است که کمی بالاتر از ارتفاع محصورکننده‌اش قرار بگیرد، اما گاهی این امر امکان‌پذیر نیست؛ در این وضعیت شما مجبورید به جای پخش دیجیتال از پخش ماهواره‌ای استفاده کنید تا بتوانید امواج را از بالای سر دریافت‌کنید.

محمدمسیح یاراحمدی

daanestanihaa.ir