واکنش: این روزها که حرف سیل و سیلاب است دارم با خودم فکر می کنم چه راحت نعمتی که همه آن را دوست داریم تبدیل به دردسر می شود. این سیل کاملا طبیعی و قابل قبول است؟ اصلا چطور به وجود می آید؟
واقعیت: سیل یکی از پدیده های طبیعی است و مثل زلزله یا طوفان به حالت عادی و در چرخه طبیعت اتفاق می افتد. آنها به خاطر بارندگی شدید، طغیان رودخانه ها و یا آب شدن توده های بزرگ یخ به وجود می آیند.
واکنش: پس یعنی نمی شود برای جلوگیری از آن کاری کرد؟
واقعیت: اتفاقا یکی از موضوعات جالب در علم همین است. اینکه می گویند با همه پیشرفت هایی که علم کرده اما هنوز انسان نمی تواند جلوی رویدادهای طبیعی را بگیرد. یعنی ما نمی توانیم کاری کنیم که سیل و سیلاب نیاید اما می توانیم کاری کنیم که خرابی های آن به کمترین حد برسد.
چه کار باید کرد؟
واکنش: پس آدم ها می توانند کاری کنند! چه کارهایی؟
واقعیت: مثلا شهرسازی روی اصول انجام شود. یعنی نباید روی مکانی که قبلا رودخانه بوده و حالا خشک شده است خانه ساخت. یا اینکه باید در مناطقی که خاک غیر قابل نفوذ دارند، درخت کاشت و جنگل به وجود آورد. چون در زمان بارش های شدید آب نمی تواند به داخل این خاک ها نفوذ کند و روی زمین راه می افتد. اگر مانعی مثل درختان وجود داشته باشد جلوی شدت حرکت آب گرفته می شود و میزان شدت و خرابی سیل تا حد زیادی کاهش پیدا می کند.
واکنش: بعضی جاها هم می خواندم که باید رودخانه ها لایروبی شوند.
واقعیت: بله. چون انباشته شدن رسوبات و سنگ های ریز و درشت در رودخانه ها باعث می شود آب نتواند به راحتی در بستر رودخانه جریان داشته باشد. جالب است بدانی زباله هایی هم که در رودخانه می ریزیم در طولانی مدت روی هم انباشته می شوند. زمانی که بارندگی شدید می شود و حجم آب زیادی در رودخانه به راه می افتد این زباله ها مسیر آب را می بندند و خودشان باعث افزایش شدت سیل و سیلاب و خسارت های آن می شوند.
واکنش: یعنی هر انسانی که هر تکه زباله ای را در گوشه رودخانه رها می کند نقشی در افزایش شدت سیل دارد؟
واقعیت: بله، البته به ظاهر نقش او آنقدر مهم نیست و به چشم نمی آید اما همینجاست که می گویند قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود.
واکنش: که البته اینجا باید گفت تکه تکه جمع گردد وانگهی سیل خطرناکی شود.