شحنه مردم آزار داستانی از بوستان سعدی

امروز هم داستان شحنه مردم آزار از حکایات سعدی را باهم می خوانیم. در زمان های دور هر شهر و دیاری برای حفظ امنیت خود مجبور به استفاده از سربازان و قراولان بود. در راس این افراد فردی به نام داروغه بود که فرمانده سربازان بود و همه مسئولیت امنیتی شهر بر عهده او بود. علاوه بر حفظ شهر از دست نا اهلان، حکم و قضا نیز به دست او بود.بنابراین کسانی که به عنوان داروغه انتخاب می شدند باید انسانهایی بسیار عادل و دلسوز مردم می بودند.

عاقبت شحنه مردم آزار

داروغه ای بسیار با هیبت که حتی شیر نر هم از او می ترسید داخل چاهی که درون شهر بود افتاد. او که عمری به خاطر زور بازوی خود از چیزی نمی هراسید و به خاطر هیکل ورزیده اش باعث وحشت دیگران می شد درون چاه خود را فردی ناتوان دید.

داروغه تمام مدت شب را برای نجات خودش از درون چاهی که گرفتارش شده بود تلاش کرد. وقتی به نتیجه ای نرسید شروع به فریاد زدن کرد اما فریادرسی پیدا نشد.

فردی که در آن نزدیکی ها منزل داشت از سر و صدای داروغه عاصی شده بود. بنابراین خود را به چاه رساند اما به جای این که کمک کند تا داروغه از چاه خارج شود سنگی را برداشت و به درون چاه تاریک انداخت و گفت:

ای شحنه شهر، تو مگر در طول عمرت دست مردم بی پناه را گرفته ای یا به کسی خیر رسانده ای که اکنون طلب کمک از مردم شهر را داری؟ وقتی دل مردم از دست تو خون است توقع داری که زخم تو را تسکین دهند؟

تو سر راه زندگی ما چاه های بسیار کندی اما حالا خودت با سر به درون چاه سقوط کردی. در دنیا دو نوع چاه کن داریم، یکی فردی خیر و نیک سیرت که برای آب رسانی و رفع تشنگی مردم چاه می کند و دیگری چاه کنی که جلوی راه مردم چاه می کند تا مردم در آن بیفتند و باعث آزار آن ها بشود.

نتیجه ی این قسمت از حکایات سعدی

تو که بدی می کنی انتظار خوبی نداشته باش چون از خار بیابان نمی توان میوه ای برداشت کرد. کشاورزی که جو می کارد در وقت درو نباید توقع برداشت گندم داشته باشد. وقتی درخت بی ثمر و زهر داری را می کاری و به آن می رسی نباید توقع میوه های شیرین و گوارا داشته باشی. هر چه را که کاشتی انتظار برداشت همان را داشته باش.

شحنه=داروغه،پلیس؛ پاسبان و نگهبان شهر.

سوسن قریشی

• داستانی از حکایات سعدی؛ ادب لقمان