اختصاصی نشریه اینترنتی نوجوان ها
کنترل آفات یک چالش مداوم برای کشاورزان است. ماه ها سختی کشیدن و زحمت بسیار برای رشد و نمو گیاهان می تواند با حملۀ حشرات جونده در مدت کوتاهی ناپدید شده و از بین برود. حشره کش های مصنوعی و شیمیایی می تواند به راحتی آفت های مضر را از بین ببرد اما همین ها روی موجودات مفید هم اثر منفی خود را می گذراند. یکی از موجودات مفید در طبیعت که همیشه مورد صدمه این سموم و در معرض خطر نابودی قرار دارد زنبور عسل است. یک مطالعه جدید روشی را ارائه می دهد که امیدی برای آینده روشن در محیط زیست به وجود آورده است. نتیجه این تحقیق مبتنی بر کشف سمی است که تنها آفات بد و مضر را از بین ببرد. آفت کش جدید بر اساس زهر یک نوع عنکبوت خاص تهیه شده و بسیاری از آفات مشترک در کشاورزی را بدون آسیب به عوامل مفیدی که در طبیعت موجود است مانند زنبورهای عسل از بین می برد.
سم ضد آفت سازگار با طبیعت چگونه ساخته می شود؟
در دستور تهیه این آفت کش از زهر عنکبوتی استرالیایی (funnel-web) استفاده شده است.
زهر عنکبوت از آن جا که باعث کشته شدن و از بین بردن حشرات موذی بدون آسیب رساندن به بقیه اجزای طبیعت می شود، کاندید خوبی برای ارائه این فرمول می باشد. اکثر عنکبوت ها برای شکار طعمه خود بعد از مورد هدف قرار دادن با زهر خود، آن را از پا در می آورند.
یک افسر علوم در آژانس تحقیقات مواد غذایی و محیط زیست بریتانیا که از نویسندگان این مطالعه می باشد، می گوید: زهر عنکبوت حاوی بعضی از قسمت های مفید به نام پپتید است که از جنس پروتئین می باشد و اثرات گوناگون و مفیدی برای صنعت کشاورزی و در راه از بین بردن آفت هایی که در برابر سموم دیگر مقاومند، بسیار کاربرد دارد.
نکته جالب دیگر در این رابطه بی ضرر بودن این سم برای مهره داران است. سم بدست آمده از زهر عنکبوت به طور خاص سیستم های عصبی حشرات را مورد هدف و حمله قرار می دهد و همین، علت توسعه و تولید آن شده است.
کاربرد تجربه شده این سم بر روی سوسک سیب زمینی، شته ها و کرم پنبه که در برابر بسیاری از سموم مقاومت نشان می دادند، خیلی خوب جواب داده است و آن ها را به طور کامل از بین می برد.
چرا زنبورها از آسیب این حشره کش در امان هستند؟
امتیاز برتر این سم آفت کش همین ضرر نرساندن به زنبورهای طبیعت دوست است. زنبورهای عسل، گرده افشان طبیعی و فعال می باشند و از آن جا که تعدادشان روز به روز در حال کاهش بود، محققان با مطالعات بسیار دریافتند آفت کش های معمولی نقش مهمی در افزایش مرگ و میر این حشره داشته است. در حال حاضر در اتحادیه اروپا این سموم به دلیل اثرات نامطلوب خود بر زنبور عسل ممنوع اعلام شده است.
زمانی که محققان این سم را بر روی زنبورها تست کردند به این نتیجه رسیدند که تنها در دوزهای بسیار بالا این سم می تواند به زنبورها آسیب بزند اما در دوزهای پایین هیچ ضرری به سیستم ایمنی، حافظه و یادگیری زنبور وارد نمی کند. این واقعیت که زنبورها به محیط زیست نفع می رسانند یک کشف قابل توجه است و آسیب ندیدن آن ها برای زیست شناسان بسیار مهم می باشد. بر اساس تحقیقات مشخص شده که سیستم ایمنی بدن زنبور عسل و مقاوم بودن در برابر این سم ضدآفت به ژنتیک این حشره مرتبط است. حساسیت زنبور نسبت به این آفت کش بسیار پایین است، به همین خاطر عکس العملی در مقابل این سم از خود نشان نمی دهند.