رشته مشاوره یکی از حوزههای مهم و پرکاربرد در علوم انسانی است که به مطالعه و کاربرد دانشهای روانشناسی، اجتماعی و روانپزشکی در ارتباط با افراد، گروهها و سازمانها میپردازد. مشاوره به عنوان یک شغل حرفهای و مسئولیتپذیری، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد و جامعه دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی رشته مشاوره و شغل مشاور بپردازیم.
مشاوره به عنوان یک رشته تحصیلی و حرفهای، دارای تخصصهای مختلفی میباشد که شامل مشاوره خانواده، مشاوره تحصیلی و شغلی، مشاوره روانشناختی، مشاوره اعتیاد، مشاوره ازدواج و زناشویی و… است. افرادی که در این رشته فعالیت میکنند، باید دارای دانش و تجربه کافی در زمینههای روانشناسی، اجتماعی و روانپزشکی باشند تا بتوانند به صورت حرفهای و کارآمد در ارائه خدمات مشاوره به مشتریان خود عمل کنند.
مشاوران با افراد یا گروههای مختلفی کار میکنند و در بسیاری از موارد نقش آنها به عنوان یک راهنما، پشتیبان و مشاور برای افراد در پیشگیری از مشکلات روانی، اجتماعی و شغلی بسیار حائز اهمیت است. این نوع فعالیتها نقش بسزایی در بهبود روابط اجتماعی، کاهش استرس و افزایش رضایت شغلی دارد.
عنوان شغل:
مشاوره
تعریف شغل:
مشاوره رابطه ای تخصصی، هدف دار و پویا بین مراجع و مشاور است که در آن مراجع در یک جو مملو از تفاهم و همدلی، آزادانه و صادقانه به طرح مشکلش با مشاور می پردازد و پس از تجزیه و تحلیل موضوع و خودشناسی بیشتر و عمیق تر، با کمک مشاور به تصمیم گیری مناسب و در نهایت حل مشکل موفق می شود.
رسته یا گروه شغلی:
آموزشی.
شرح و ظایف و مسئولیت های اصلی شغل:
مشاور به ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره سازشی، تحصیلی – شغلی، خانوادگی، و … به صورت فردی و گروهی در مدرسه و مراکز مشاوره و به آموزش و پژوهش در مراکز آموزش عالی می پردازد.
در کل وظایف مشاور به شرح زیر است:
برنامه ریزی و انجام فعالیت های لازم به منظور ارتقاء سطح بهداشت روانی مراجعه کنندگان و پیشگیری از ناهنجاری های رفتاری آنان.
ارجاع مراجعان به مراکز و متخصصان دارای صلاحیت به منظور استفاده از خدمات تخصصی و حمایتی.
ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به صورت فردی و گروهی.
انجام آزمون های روان شناختی و استفاده از آنها در ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره.
اهمیت و ضرورت شغل:
پیچیده شدن زندگی و تحول جامعه از شکل ساده به صنعتی، مشکلات بسیاری را برای انسان ها به بار آورده است که پیشگیری و حل آنها ضرورت راهنمایی و مشاوره را بر جسته می نماید.
مدارک تحصیلی مورد نیاز برای احراز شغل:
کارشناسی، کارشتاسی ارشد و دکتری در رشته ی مشاوره و راهنمایی.
مهارت ها، تجارب و دوره های آموزشی ویژه برای احراز شغل:
کسب مهارت های عملی و نظری در زمینه ی مشاوره در طی دوره چهار ساله کارشناسی، دو ساله ی کارشناسی ارشد و چهار ساله ی دکتری در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور و کسب تجربه از طریق کارآموزی در مدارس، مراکز مشاوره، کانونهای اصلاح و تربیت، و …
شرایط محیط کار:
کار در فضای سرپوشیده و خلوت و آرام اتاق مشاوره انجام می شود.
وسایل و ابزار مورد نیاز انجام دادن شغل:
اتاق مشاوره مجهز به یک میز و چند صندلی راحتی، ابزارهای سنجش روانی، وسایل سمعی و بصری آموزشی و دارای منابع اطلاعاتی و نوشتاری کافی در زمینه ی چگونگی کمک به حل مشکلات مراجعان است.
خصوصیات جسمانی و توانایی های بدنی لازم:
قدرت و سلامت کامل جسمانی و گویایی و مقاومت در برابر خستگی.
معلولیت های بی اثر در انجام دادن شغل:
فلج از ناحیه ی پا یا دست.
خصوصیات روانی و توانمندی های لازم:
استعداد کلامی، منطق و استدلال، دقت و تمرکز حواس، خلاقیت و ابتکار.
رغبت های مورد نیاز برای انجام دادن:
علاقه به مردم و کمک به حل مشکلات آنها.
ویژگی های شخصیتی( عاطفی، اجتماعی و رفتاری ) لازم:
ثبات عاطفی، قبول مسئولیت، توانایی سازگاری با دیگران، آراسته بودن ظاهر، توانایی همدلی با دیگران و درک آنها و برخورد مناسب.
محل های اشتغال و استخدام:
مدارس، هسته های مشاوره ی آموزش و پرورش، مراکز مشاوره، معاونت پیشگیری بهزیستی، کمیته امداد، بنیاد شهید و با مدارک بالا، تدریس در دانشگاه ها.
جنبه های مالی و حقوقی:
در مراکز دولتی پرداخت حقوق و مزایا تابع قانون استخدام کشوری میباشد است. اما در مراکز مشاوره میزان درآمد به قرارداد فی مابین مشاور و رئیس مرکز بستگی دارد.
شرایط ارتقاء:
پیشرفت تحصیلی تا مقطع دکتری و شرکت در دوره های آموزشی کوتاه مدت و کارگاه های آموزشی.
نحوه ی استخدام و ورود به شغل:
از طریق آگهی جراید، آزمون استخدامی، مصاحبه تخصصی و گزینش، مراجعه مستقیم به سازمان ها و کارفرمایان.
ارتباط های شغلی:
با معلمان، مدیران مدارس، روانشناسان، روانپزشکان و مددکاران اجتماعی در ارتباط است.
مطلوبیت ها و محدودیت های شغل:
مطلوبیت ها:
کمک به حل مشکلات مراجعان و همدلی با آنها.
محدودیت ها:
ناشناخته ماندن این رشته. مشاور ممکن است بعد از مدتی کارکردن به علت سروکار داشتن با افراد مشکل دار دچار فرسودگی جسمی و روحی شود.
اتحادیه، انجمن و تشکیلات حرفه ای وابسته به شغل:
انجمن مشاوره و نظام مشاوره و روان شناسی ایران.
آینده ی شغل:
با مدارک بالاتر فرد از آینده ی اقتصادی و اجتماعی بهتری برخوردار خواهد بود.
مراحل و جریان یک روزعادی برای شغل:
حضور در محل کار و بررسی پرونده های مراجعان و دانش آموزان، صحبت با مراجعان و ارائه راهکارهای مشاوره ای به آنها و با مدارک بالاتر تدریس در دانشگاه و انجام پژوهش در زمینه ی مشاوره.
محل و راه های کسب اطلاعات بیشتر درباره ی شغل:
مرجعه به مدارس، مراکز مشاوره، دانشکده های علوم تربیتی و روان شناسی و گفتگو با استادان، دانشجویان و مشاوران.
توصیه ها و پیشنهادهای لازم برای داوطلبان ورود به این شغل:
اگر از ویژگی هایی چون صبر و حوصله، توانایی همدلی با دیگران و علاقه و کمک و حل مشکلات افراد برخوردارید، وارد این شغل شوید.
امروزه با پیشرفت فناوری و تغییرات سریع در سبک زندگی، نقش مشاوران برای افراد و سازمانها بسیار محوری شده است. از این رو، تحصیل در رشته مشاوره و گذراندن دورههای آموزشی و تخصصی در این زمینه، افراد را برای فعالیت حرفهای و کارآمد در حوزه مشاوره آماده میسازد.
هزینه تحصیل در رشته گرافیک هنرستان چقدر است؟