واکنش: چند سالی است بهار که می شود در مورد ریزگرد ها می شنویم و اینکه مشکل ساز شده اند. اصلا این ریزگردها چی هستند؟
واقعیت: ریزگردها تودهای از ذرات جامد ریز غبار و گاهی هم دود هستند که در جو پخش می شوند و مشکلاتی به وجود می آورند. یکی از این مشکلات کاهش دید است. البته همانطور که حتما شنیده ای یکی دیگر از مشکلات آن ایجاد وضعیت بحرانی برای بیماران تنفسی است.
واکنش: خب این پدیده ای را که دردسرساز است نمی شود از بین برد؟ البته فکر می کنم اول باید بدانیم ریزگردها از کجا می آیند تا بتوانیم کاری برایشان بکنیم.
واقعیت: به وجود آمدن آنها به عوامل متفاوتی بستگی دارد. ریزگردی که در ایران و در جنوب ایجاد می شود مربوط به مسئله بیابان زدایی عراق است.
واکنش: یعنی چی؟
واقعیت: وقتی باد در مناطق خشک و کویری می وزد دانه های خاک را از زمین بلند می کند و به جاهای دیگر می برد و همین مسئله باعث بروز ریزگرد می شود. بادی به نام «باد شمال» که از عراق می گذرد گرد و خاک را از روی بیابان های عراق بلند می کند و به سمت جنوب ایران و مخصوصا استان خوزستان می آورد.
راه حل
واکنش: خب نمی شود کاری کرد؟
واقعیت: در همه جای دنیا برای حل این مسئله از «مالچ پاشی» استفاده می شود. مالچ یک فرآورده نفتی است و آن را روی مناطق کویری می پاشند تا خاک ها روی زمین بچسبند و با وزش بادهای سخت وارد هوا نشوند. ایران و عراق و عربستان هم هرسال هزینه ای برای مالچ پاشی در نظر می گرفتند و این کار را انجام می دادند ولی بعد از جنگ عراق در دهه 2000 این مسئله فراموش شد.
واکنش: حالا یعنی این مسئله طبیعی است؟
واقعیت: بله، پدیده ریزگردها طبیعی است اما اگر برای کاهش مشکلات آن کاری انجام نشود غیرطبیعی است! شاید برایت جالب باشد که بدانی در سیاره مریخ تقریبا همیشه پدیده ریزگرد اتفاق می افتد. ارتفاع ریزگردها در مریخ تا 30 کیلومتر هم می رسد.
واکنش: 30 کیلومتر؟ این که خیلی زیاد است.
واقعیت: بله، یعنی چیزی حدود5 برابر ارتفاع کوه دماوند.
واکنش: چه جالب. فکر نمی کردم ریزگردها اینقدر جذاب باشند.
واقعیت: حالا از این جذاب تر هم می شود. یادداشت بعدی را دنبال کن تا در مورد پدیده «ماه آبی» برایت بگویم.
یاسمن رضائیان