اگر پرسیدند بنای شاگردی بر چیست؟ بگو: ارادت و اگر پرسیدند ارادت به چه معناست؟ بگو: سمع و طاعت. اگر پرسیدند سمع و طاعت چیست؟ بگو به آن معنا که به جان بشنود، به دل قبول کند و به تن فرمان برد.
اگر پرسیدند برای شاگرد چه چیزی بهتر است بگو: اعتقاد پاک. اگر پرسیدند شاگرد با چه چیزی به هدف خودش میرسد بگو: خدمت. اگر پرسیدند خدمت به چه معناست بگو: ترک کردن راحتی و سختی کشیدن.
۴ رکن تحصیل کردن از دیدگاه فتوت نامه سلطانی
اول آنکه کار را شروع کند و در میانهی راه رها نکند.
دوم آنکه چهل روز تمام به خدمت کردن مشغول باشد.
سوم آنکه دل و زبانش را به راستی وادارد.
چهارم آنکه پندپذیر باشد و هر چه استاد گفت به گوش بگیرد.
۸ آداب در شاگردی کردن از دیدگاه فتوت نامه سلطانی
۱- وقتی که وارد محضر استاد شدید، اولین کاری که باید انجام دهید، سلام کردن است.
۲- در محضر استاد از گزافهگویی و زیاد حرف زدن خودداری کنید، زیرا این استاد است که میخواهد به شما آموزش دهد نه شما به او.
۳- سرتان را به هر طرف نچرخانید و حواستان را معطوف سخنان استاد کنید.
۴- اگر میخواهید سوالی بپرسید یا نکتهای را تذکر بدهید، به میان حرف استاد نپرید و ابتدا کسب اجازه کنید.
۵- با استاد وارد بحث و جدل نشوید و احترام او را نگه دارید.
۶- در محضر استاد با دوستان خود پچ پچ نکنید، زیرا این کار به معنای بیاحترامی به استاد است.
۷- هر وقت استاد وارد کلاس درس شد، از جای خود برخیزید و سپس با کسب اجازهی او دوباره بنشینید.
۸- در باب پیر مرید میگویند که هر صفتی که در پیر وجود دارد، باید توسط مرید تقلید شود تا او را هر چه بیشتر به مقام پیر نزدیک کند.
منبع: فتوت نامه سلطانی / تالیف: مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری / به اهتمام: محمدجعفر محبوب / انتشارات بنیاد فرهنگ ایران / ۱۳۵۰
عشق بی اندازه به معلم؛ خوب یا بد؟