معرفی رشته جراحی عمومی و جراحی قلب

موقع انتخاب رشته سوالات زیادی به ذهنمان می آید.مخصوصا درباره رشته و زیرمجموعه پزشکی.یکی از پرطرفدارترین گرایش های آن رشته پزشکی قلب است.یا به عبارتی رشته جراحی قلب و عروق.آیا می دانید برای جراح قلب چند سال باید درس خواند؟یا تخصص جراحی عمومی چند سال است؟

ممکن است ایده آلتان تحصیل در رشته جراحی عمومی دانشگاه تهران باشد.پس حتما قبل از انتخاب رشته قلب به خوبی تحقیق کنید.

این مطلب برای تحقیق در مورد: شغل پزشکی قلب،معرفی رشته و شغل جراح قلب و عروق، معرفی رشته جراحی عمومی، معرفی رشته پزشکی قلب و عروق می تواند برایتان مفید باشد.

مقدمه و تاریخچه

رشته جراحی عمومی در سراسر دنیا قدمتی به اندازه خود پزشکی دارد. آثار جراحی که در جمجمه های به دست آمده از شهر سوخته زابل دیده می شود نشان دهنده ترپانوتومی در آن زمان بوده است. پزشکی قدیم ایران هم نشان دهنده انجام جراحی توسط پزشکان ایران زمین بوده است.

در سالهای اخیر با گسترش پزشکی نوین در کشور ایران رشته جراحی عمومی به صورت مادر رشته های جراحی به صورت اکادمیک در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران راه اندازی شد.

پرچمدار راه اندازی آن پرفسور عدل بودند که این کرسی را در دانشکده پزشکی راه اندازی کردند و به تدریج رشته های ارتوپدی، جراحی اعصاب، جراحی کلیه، زنان، چشم و گوش و حلق و بینی از این رشته جدا گردید. پیشرفت علوم باعث شد که رشته های فوق تخصصی مثل رشته جراح قلب، ترمیمی، قفسه صدری و جراحی کودکان از این رشته راه اندازی شوند.

معرفی تخصص جراحی قلب و معرفی رشته قلب و عروق

مدت زمان تحصیل در رشته جراحی قلب چند سال است؟ در حال حاضر رشته جراحی عمومی در چندین مرکز سراسر کشور به صورت دوره تخصصی چهار ساله آموزش داده می شود. محدوده آموزش آن شامل جراحی های محوطه شکم و قفسه صدری، جراحی نسوج نرم کلیه قسمت های بدن، جراحی غدد درون ریز، جراحی عروق و موارد اورژانس سایر رشته های جراحی است.

معرفی برنامه آموزشی دروس جراحی عمومی

برنامه آموزشی رشته جراحی عمومی در سالیان اخیر چندین بار تحت بازنگری قرار گرفته است که آخرین نوبت آن از سال ۱۳۸۴ به سفارش دبیرخانه تخصصی به صورت جامع آغاز گشت. همکاری دانشگاه های علوم پزشکی در تهیه این برنامه بسیار فعال بود و ظرف مدت ۹ ماه این برنامه آماده گردید و به کمیسیون تدوین و برنامه ریزی دبیرخانه ارائه گردید.

روند تصویب این برنامه در کمیسیون پس از ۶ ماه طی گردید و به کمیسیون دائمی معین ارائه گردید و طی دو جلسه این کمیسیون برنامه به تصویب رسید.

تعداد متخصصین موجود و مورد نیاز

از آنجا که تاکنون اقدام جامعی در خصوص بررسی تعداد متخصصین مورد نیاز صورت نگرفته است لذا تعداد موجود و مورد نیاز مشخص نمی باشد. رشته های فلوشیپ و فوق تخصصی منبعث از رشته: رشته های فوق تخصصی مشتق از رشته عبارتند از: رشته جراحی قلب، جراحی ترمیمی، جراحی قفسه صدری و جراحی اطفال. رشته های فلوشیپ در حال حاضر عبارتند از: جراحی عروق، جراحی درون بین (لاپاراسکوپی)، جراحی گوارش تحتانی (کولورکتال) و جراحی سرطان.

مشکلات موجود رشته

1. نحوه پذیرش دستیار بر اساس توانمندی های لازم و کافی برای ورود به این رشته نمی باشد و لازم است در روند پذیرش دستیار به نحوی حیطه های نگرشی و تعهد کاری افراد مورد بررسی کافی قرار گیرد.

2. سیستم آموزشی در اکثر دانشگاه ها شرایط موثر برای تربیت جراحانی کارآمد را در اختیار قرار نمی دهد و اکثر آن ها پوشش کافی برای آموزش همه توانمندی های مورد انتظار را ندارند.

3. اعضای هیئت علمی انگیزه کافی برای وقت گذاری و تربیت موثر را ندارند.

4. منابع و ساختار مناسب برای تربیت جراحان کارآمد وجود ندارد.

5. آینده شغلی مبهم باعث کاهش انگیزه ورود به این رشته گردیده است.

برنامه راهبردی رشته جراحی عمومی

تولید شتابان دانش و به تبع آن ابداع روش های نوین تشخیصی و درمانهای مدرن نظام سلامت را با تحول بزرگی مواجه کرده است. فن آوری های جدید سبب ورود طب به عرصه های مهندسی بافت، ساختارهای سلولی و مداخله در هسته سلول ها و مولکول ها شده و افق های جدیدی را در پیش رو گشوده است. این تحولات منجر به محدود شدن دامنه عملکرد و عمق بخشیدن به دانش تخصصی گردیده و از طرفی دیدگاه طبیب را از نگاه جامع به بیمار باز داشته است. به عبارتی چالش فوق تخصص گرائی (تحت تخصص گرایی ) از الزامات مدرنیسم در نظام سلامت است.

همزمان با افزایش آگاهی های جامعه و حضور بیشتر مردم در عرصه اداره حکومت ها (دموکراسی)، انتظارات ایشان در دستیابی به خدمات بهداشتی و درمانی، سیر صعودی یافته و با توجه به گرانی خدمات نوین و چالش بزرگ محدودیت های منابع، بازنگری سیستم سلامت در دستور کار غالب حکومت ها قرار گرفته است.

در کشور ما سطح بندی خدمات به عنوان یک راه حل گذار به جامعه ایده آل ارائه شده است. در سند زیست فناوری نیز دستیابی به روشهای کم هزینه درمان بیماری ها به عنوان راه حل اساسی، پیشنهاد گردیده ولی به نظر می رسد دستیابی به بهترین الگوریتم های تشخیصی و درمانی مبتنی بر شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پزشکی مبتنی بر شواهد بهترین راه حل باشد.

برنامه راهبردی

این نگرش پویائی تحول برخاسته از پژوهش را با خود به همراه داشته و به عنوان یک دیدگاه، ساختار مناسب خود را طلب می کند. معماری این ساختار با نقشه برنامه ریزی راهبردی با حرکت از پائین (گروه) به بالا و جهت گیری ناشی از ارزش ها (عدالت) امکان پذیر خواهد بود.

با توجه به موضوعاتی که گذشت، برنامه راهبردی رشته جراحی با همفکری صاحبنظران و بنا به خواست سیاستگذاران سلامت و دستور وزیر محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی در بهار سال ۱۳۸۵ با تشکیل کمیته راهبردی با حضور مدیران گروه های جراحی سراسر کشور آغاز شد و طی جلسات متمادی مورد بررسی و تکمیل قرار گرفت.

این برنامه با همفکری همه صاحب نظران و بنا به خواست سیاستگزاران سلامت شکل گرفته و به علت متغیر بودن شرایط و در دسترس نبودن بسیاری از الزامات برنامه به صورت کوتاه مدت و میان مدت ارائه گردیده است.

چشم انداز 20 ساله

در این برنامه دورنمای رشته با هدف دستیابی به شاخص های توسعه سلامت مبتنی بر سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور تکیه شده است و در رسالت این رشته هم تلاش شده است که سطح علمی و عملی دانش آموختگان ارتقا یافته و با تامین پیشگیرانه سلامت جامعه باعث رفاه مردم شوند.

در این برنامه بر ارزش های معنوی و علمی تاکید گردیده است. از مشخصات مهم این برنامه توجه به تمامی اهداف عینی و ارائه فعالیت های مربوط به این اهداف بوده است. و از جمله چالش های مهم پیش رو، تحلیل تدریجی جراحی عمومی و تضعیف جایگاه علمی، اجتماعی و اقتصادی آن می باشد. در حالیکه به علل بیماری های ناشی از تغییر روش زندگی جوامع، حوادث طبیعی و انسانی، جنگ ها و … نیاز به آن سیر فزاینده ای دارد.

از طرفی به علل فوق، انتخاب این رشته از اولویت اول دانشجویان خارج شده و فارغ التحصیلان نیز غالبا به دنبال تحصیل در رشته های فوق تخصص می باشند. و در رسالت این رشته هم تلاش شده است که سطح علمی و عملی دانش آموختگان ارتقا یافته و با تامین پیشگیرانه سلامت جامعه باعث رفاه مردم شوند.

خلاصه ای از برنامه راهبردی رشته جراحی عمومی به شرح ذیل می باشد:

رسالت رشته تخصصی جراحی عمومی

جراحان عمومی کشور در نظر دارند سطح علمی و عملی دانش آموختگان و دانشجویان خود را از طریق اصلاح فرآیند های مرتبط، ارتقاء داده و با توسعه پژوهش های بنیادی و کاربردی، مشکلات سلامت را کاهش و با تامین پیشگیری جامع مشتمل بر پیشگیری اولیه، بیماریابی، تشخیص و درمان، موجبات ارتقاء سطح سلامت در جامعه و به ویژه بیماران حادثه دیده را فراهم آورند.

در این راستا تربیت نیروی انسانی متخصص و آشنا به حیطه های جامعه شناختی  (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و قانونی) و همچنین بازآموزی ایشان را به عهده می گیرد. ارزش های اخلاقی و رعایت حقوق انسان ها، در طراحی برنامه های آموزشی و ارائه خدمات بالینی و پژوهشی از اصول و الزامات اجتناب ناپذیر محسوب می شود.

ارزش ها و زمینه‌های کلیدی عملکرد رشته تخصصی جراحی عمومی

الف) ارزش ها

1. ارزش معنوی والای نجات یک انسان (معادل نجات تمام انسان ها) و رعایت منشور حقوق بیماران

2. رعایت اصول و ارزش های اعتقادی – اخلاقی و حرفه ای در تصمیم گیری های آموزشی – پژوهشی – درمانی و مدیریتی

3. ایجاد محیط کاری سالم و امن

4. ارتقاء مستمر کمیت و کیفیت دانش و بینش و مهارت و همچنین نو آوری و خلاقیت در زمینه کاری

5. آشنایی با محدودیت های حرفه ای خود و ارجاع به موقع، تقاضای کمک و مشاوره در زمان مناسب از همکاران سایر گروه های پزشکی

6. عدالت محوری در حوزه سلامت

ب) زمینه‌های کلیدی عملکرد

1. توسعه آموزش

2. توسعه پژوهش

3. اصلاح فرآیندها

4. ارتقاء خدمات سلامت

5. جایگاه حرفه ای

اهداف راهبردی رشته تخصصی جراحی عمومی

1. ارتقاء سطح کمی و کیفی دانش و مهارت دانش آموختگان و دانشجویان

2. گسترش و ارتقاء آموزش جراحی مبتنی بر شواهد

3. بسط پژوهش و تحقیقات

4. اصلاح قوانین و مقررات مرتبط

5. تبدیل گروه های آموزش جراحی به مراکز مدیریت دانش جراحی

6. گسترش خدمات مناسب با گروه های خاص (سالمندان، اطفال و …) متناسب با اهداف هزاره سوم

7. افزایش سطح کمی و کیفی خدمات جراحی به بیماران ترومائی

8. تبیین جایگاه تعهدات حرفه ای و ارتقاء آن در سیستم سلامت کشور

 معرفی افراد به نام و ماندگار این رشته

بدون شک موقع  معرفی جراح عمومی، نام پروفسور عدل به عنوان پدر رشته جراحی در ایران در ذهنتان ماندگار است. به همراه ایشان جراحان به نام دیگری هم در کشور مشغول فعالیت بوده اند. از جمله پروفسور هاشمیان و دکتر وثوقی که اکثر جراحان نسل قدیمی کشور از شاگردان این بزرگان هستند.

در دوران پس از انقلاب اسلامی و با وقوع جنگ تحمیلی عراق، جراحان عمومی نقش برجسته ای را در خدمت رسانی به مصدومان و مجروحان در بیمارستان های صحرایی و شهرها به عهده داشته اند و جان انسان های فداکار زیادی را نجات داده اند و در این راه شهدایی را هم تقدیم نموده اند. نام این سرافرازان همیشه ماندگار خواهد ماند.

دکتر سید حسن امامی رضوی ((دبیر کمیته راهبردی و کمیته تدوین برنامه رشته جراحی عمومی))، دکتر حبیب الله پیروی ((مجری کمیته راهبردی رشته جراحی عمومی)).

معرفی شغل کارشناس هوشبری